Lễ cúng Mụ Đầy cữ, đầy
tháng, đầy năm
Ông bà ta xưa
quan niệm rằng: Đứa trẻ được sinh ra là do các vị Đại Tiên (Bà chúa Đầu thai),
Tiên Mụ mà trực tiếp là 12 bộ Tiên Nương (12 bà Mụ) nặn ra ban cho.
Ý nghĩa:
Ông bà ta xưa
quan niệm rằng: Đứa trẻ được sinh ra là do các vị Đại Tiên (Bà chúa Đầu thai),
Tiên Mụ mà trực tiếp là 12 bộ Tiên Nương (12 bà Mụ) nặn ra ban cho. Vì vậy, khi
đứa trẻ đầy cữ (đứa trẻ chào đời được 7 ngày vời trai hoặc 9 với gái), đầy
tháng (đứa trẻ chào đời được một tháng), đầy năm; bố mẹ, ông bà đứa trẻ phải
bày tiệc cứng Mụ để tạ ơn các bà Mụ và cầu xin các Mụ ban cho đứa trẻ mọi điều
may mắn tốt lành. Trong lễ cung Mụ đầy cữ người xưa có nguyên tắc là đan vòng 7
, hoặc 9 vòng dây lá chìa vôi và đổ tro lên từng khoanh, bày ra trước ngõ, ý là
để thông báo với láng giềng và người làng, họ mac biết là gia đình mới có người
chào đời là bé trai hay gái.
Sắm lễ:
Lễ cúng Mụ phải
được làm cẩn thận chu đáo, với các lễ vật bao gồm:
l) 12 đôi hài xanh giống hệt nhau và một
đôi hài cũng màu xanh nhưng to hơn
2) 12 cây nến vàng xanh giống nhau và một
cậy nến vàng xanh to hơn.
3) 12 bộ váy áo đẹp màu xanh giống hệt
nhau và một bộ váy áo xanh cắt giống 12 bộ kia nhưng to hơn.
4) 12 miếng trầu cánh phượng giống hệt
nhau và một miếng trầu têm cánh phượng to hơn.
5) 12 bộ đồ chơi: Bát,đũa, thìa, chén cốc,
con giống, xe cộ, nón, mũ... giống hệt nhau và một bộ giống như vậy nhưng to
hơn (những đồ lễ này có thể bằng nhựa, bằng sành sứ).
6) 12 con cua, 12 con ốc, 12 con tôm to
nhỏ bằng nhau để sống (có thể đồ chín) là lễ vật dâng cúng 12 bà Mụ.Và mỗi loại
một con to hơn hoặc nhiều con (ít nhất ba con) cũng để sống là lễ vật dâng cúng
bà Mụ Chúa. (Các con này để vào bát to bày cúng, sau khi cúng xong thì đem cua,
ốc thả ra ao, hồ; tôm có thể thụ lộc).
7) Phẩm oản, bánh kẹo, hoa quả chia đều
thành 12 phần giống nhau và một phần có đủ phẩm oản, bánh kẹo, hoa quả nhưng lớn
hơn (hoặc nhiều hơn).
8) Lễ mặn: Xôi, gà, cơm, canh, các món
lễ mặn, rượu. . .
Bày lễ:
Bày lễ cúng Mụ
mang tính chất thành kính, văn hoá và nghệ thuật, thường bàn lễ cúng Mụ được
bày (trình bày) một cách hài hoà, cân đối.
+ Tất cả lễ vật dâng bà Mụ chúa để ở
chính giữa phía trên của hương án
+ Lễ vật dâng 12 bà Mụ chia thành 12 phần
giống nhau
+ Mâm lễ mặn cùng hương, hoa nước để
trên cùng
+ Mâm tôm, cua, ốc để phía dưới
Sau khi bày lễ xong, bố hoặc mẹ cháu bé thắp 3 nén hương, rồi
bế cháu bé ra trước án khấn:
**********************************************************
Văn khấn cúng Mụ
Nam
mô a di Đà Phật!
Nam
mô a di Đà Phật!
Nam
mô a di Đà Phật!
-
Con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
-
Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
-
Con kính lạy Đệ tam Tiên Mụ đại tiên chúa.
-
Con kính lạy Thập nhị bộ Tiên Nương
-
Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương
Hôm
nay là ngày…. Tháng….. năm….ÂL
Vợ
chồng con là ................................. sinh được con (trai, gái) đặt
tên là ..............
Chúng
con ngụ tại:...................................................
Hôm nay nhân ngày đầy tháng (đẫy cữ, đầy tháng, đầy năm) chúng con thành tâm sắm sửa, hương hoa, lễ vật
và các thứ cúng dâng, kính trình lên trước án.
Trước
bàn tọa chư vị Tôn thần kính cẩn tâu trình:
Nhờ
ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng thần linh,
Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu
tên là………… ………………………………………………;
sinh
ngày…… ……………………………………………………..;
được
mẹ tròn con vuông.
Cúi
xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành
thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngoan, ngủ
yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô tai, vô ương vô hạn, vô ách, phù hộ
cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường
tráng, kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quí. Gia đình con được phúc thọ an
khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Tín chủ con xin thành tâm thiết lễ, cúi xin được chứng giám
lòng thành.
Nam
mô a di Đà Phật
Nam
mô a di Đà Phật!
Nam
mô a di Đà Phật!
Thỉnh mụ
Nam
mô đức Phật di đà (3 lần)
Thỉnh
mời chúa mụ mà ra đáo đàn
Mười
hai bà mụ khôn ngoan
Hội
đồng báo ứng ngồi bàn thơ sinh
Tai
nghe đắc sở thiên đình
Ngũ
phủ, huyện xã nghe kinh người đề
Hỏi
rằng xem thiếp xem thê
Đương
nương đương cảnh trở về nương thôn
Thổ
công thời niệm gia môn
Bà
thời niệm tháng, bà dồn niệm thai
Trời
sinh ra gái ra trai
Trao
cho bà mụ mười hai trường tài
Mụ
DẦN nặn chân nặn tay
Mụ
MÃO vẽ mặt, vẽ mày, con ngươi
Mụ
THÌN dạy nói, dạy cười
Mụ
TỴ dạy đi, dạy đứng, dạy ngồi
Mụ
NGỌ dạy con ở đời thông minh
Mụ
MÙI dạy con đức độ hiền lành
Mụ
THÂN dạy phải hiếu trung ở đời
Mụ
DẬU dạy đủ mọi lời
Mụ
TUẤT lại dạy con thời phải nghe
Mụ
HỢI dạy con mọi bề
Mụ
TÝ cận kề khuyên bảo sớm hôm
Mụ
SỬU dạy con ăn ở có nhân
Thì
con mới được đích thân nên người
-
Nam mô a di đà Phật
Phía
trên chay mặn thượng tòa
Phía
dưới cua, ốc, bày ra hai hàng
Tiền
vàng chút lễ kính trình
Ăn
rồi lại chuyện kinh kỳ núi non
Bao
nhiêu cái ngủ cái ngon
Thời
bà mang lại ba tròn bảy vuông
Bao
nhiêu cái đẹn cái sài
Xin
bà mang đổ ra ngoài biển Đông
Khôn
ngoan tâm tính ở lòng
Xin
bà ở lại tháng cùng mười hai
Nam
mô a di đà Phật (vái 3 vái)
Khi đã khấn xong thì bố
hoặc mẹ chắp tay bé lại vái trước án 3 vái, sau tuần hương thì lễ tạ. Sau đó
gia đình mang vàng mã, váy áo đi hoá, vẩy rượu lúc đang hoá; đem tôm, cua, ốc
đi phóng sinh tại các ao, hồ, sông để cầu phúc; các đồ chơi bằng nhựa, sành sứ
thì giữ lại cho cháu bé để lấy phước.
